ВАТАНПАРВАРЛИК ТАРБИЯСИ - УСТУВОР ВАЗИФА

Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучларининг шаклланиши мустақилликнинг илк кунларидан бошланган. 1991 йил 31 августда "Ўзбекистон Республикаси давлат мустақиллигининг асослари тўғрисида"ги қонуннинг қабул қилиниши билан миллий армиямизни барпо этишнинг ҳуқуқий асоси яратилди. 1991 йил 6 сентябрда Мудофаа ишлари вазирлиги ташкил этилиб, 1992 йил 3 июлда у Мудофаа вазирлигига айлантирилди. 

1992 йил 14 январда тарихий воқеа юз берди - Ўзбекистон ҳудудидаги барча ҳарбий тузилмалар республика тасарруфига ўтказилди. Бу сана кейинчалик, 1993 йил 29 декабрда "Ватан ҳимоячилари куни" сифатида белгиланди ва ҳар йили нишонланадиган умумхалқ байрамига айланди.

Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 64-моддасида "Ўзбекистон Республикасини ҳимоя қилиш - Ўзбекистон Республикаси ҳар бир фуқаросининг бурчидир" деб белгилаб қўйилган. Бу модда фуқароларимизнинг ҳуқуқий онги ва маданиятини юксалтиришда муҳим аҳамият касб этади.

Ватан ҳимояси тушунчаси чуқур тарихий илдизларга эга. Араб тилидан олинган "Ватан" сўзи киши истиқомат қиладиган, униб-ўсувчи маконни англатса, "Ҳимоя" сўзи асраш ва сақлаш маъноларини билдиради. Бу икки тушунча бирлашганда муқаддас заминни ҳар қандай таҳдидлардан асраш ғояси юзага келади.

Тарихимизда кўплаб  ватанпарвар қаҳрамонлар, буюк саркарда ва давлат арбоби етишиб чиққан. Уларнинг ҳарбий санъати ва давлат бошқаруви тажрибаси бугунги кунда ҳам ўз аҳамиятини йўқотгани йўқ.

Тўмарис (мил. авв. VI аср) -  юртини босқинчилардан ҳимоя қилган. Ривоятларга кўра, Тўмарис ўз қўшини билан душман лашкарини тор-мор этган. Бу воқеа тарихда   мустақиллик учун олиб борган курашининг ёрқин намунаси сифатида сақланиб қолган. Широқ (мил. авв. IV аср) -  ватан озодлиги учун ўз жонини фидо қилган. Широқнинг жасорати халқ оғзаки ижодида кенг тарқалган ва ватанпарварлик рамзига айланган.

Жалолиддин Мангуберди (1198-1231) - Хоразмшоҳлар давлатининг сўнгги ҳукмдори. У босқинчиларига қарши мардонавор курашган. Унинг ҳарбий маҳорати, стратегик режалаштириш қобилияти ҳарбий санъатнинг ноёб намунаси ҳисобланади.

Амир Темур (1336-1405) - буюк саркарда, давлат арбоби ва улкан салтанат асосчиси. У марказлашган давлат барпо этиб, унда:

- Кучли ҳарбий тизим яратган

- "Куч - адолатда" шиори асосида бошқарув тизимини йўлга қўйган

- Давлат бошқарувида қонун устуворлигини таъминлаган

- Илм-фан, маданият ва санъат ривожига катта эътибор қаратган

- Халқаро савдо-сотиқ ва дипломатик алоқаларни ривожлантирган

Амир Темурнинг "Тузуклар"и давлат бошқаруви бўйича муҳим тарихий манба ҳисобланади. Унда:

- Давлатни идора қилиш усуллари

- Ҳарбий стратегия ва тактика

- Дипломатия санъати

- Раҳбар маъсулияти

- Адолатли бошқарув тамойиллари батафсил ёритилган.

Бу тарихий шахсларнинг ҳарбий маҳорати ва давлат бошқаруви тажрибаси бугунги кунда ҳам долзарб аҳамиятга эга. 

Уларнинг жасорати ва фидойилиги бугунги авлод учун ибрат мактаби бўлиб, ёшларимизни ватанпарварлик руҳида тарбиялашда муҳим ўрин тутади. Бу буюк аждодларимизнинг ҳаёти ва фаолияти ҳақидаги маълумотлар мактаб ва олий таълим дастурларига киритилган, уларнинг номлари кўплаб ҳарбий ўқув юртлари ва ҳарбий қисмларга берилган.

Бугунги кунда Ўзбекистон Қуролли Кучлари замонавий технологиялар ва қурол-яроғ билан таъминланган, профессионал кадрлар билан мустаҳкамланмоқда. Ҳарбий хизматчиларимиз мамлакатимиз хавфсизлигини таъминлаш, тинчлик ва осойишталикни сақлаш каби масъулиятли вазифаларни бажармоқда.

Ҳарбий таълим тизими ҳам изчил ривожланмоқда. Тошкент шаҳрида Ҳарбий-техник институт, Чирчиқ олий танк қўмондонлик-муҳандислик билим юрти каби нуфузли ҳарбий олий ўқув юртлари фаолият кўрсатмоқда. Улар юқори малакали ҳарбий кадрлар тайёрлашга ихтисослашган.

 Мамлакатимизда ҳарбий хизматчилар ва уларнинг оила аъзоларини ижтимоий ҳимоя қилиш масаласига алоҳида эътибор қаратилмоқда. Уларни уй-жой билан таъминлаш, соғлиқни сақлаш, фарзандларининг таълим олиши учун имтиёзлар яратиш борасида муҳим қадамлар қўйилмоқда.

Ватанпарварлик тарбияси, айниқса ёшлар орасида муҳим аҳамият касб этади. Таълим муассасаларида ёшларни ҳарбий хизматга тайёрлаш, уларда ватанга муҳаббат ва садоқат туйғуларини шакллантириш устувор вазифалардан ҳисобланади.

"Ватанпарвар" ташкилоти ёшларни ҳарбий-ватанпарварлик руҳида тарбиялаш, уларни ҳарбий хизматга тайёрлаш бўйича кенг кўламли ишларни амалга оширмоқда. Ташкилот томонидан турли мусобақалар, учрашувлар ва тадбирлар ўтказилмоқда.

Ватан ҳимояси фақат ҳарбий хизматчиларнинг эмас, балки ҳар бир фуқаронинг муқаддас бурчидир. Ҳар биримиз ўз соҳамизда, ўз ўрнимизда туриб Ватанимиз равнақи учун хизмат қилишимиз, унинг ҳимоясига доимо тайёр туришимиз керак. Зеро, Ватан ҳимояси - олий бурч ва шарафдир.

Имом Термизий халқаро 

илмий - тадқиқот маркази

илмий ходими  Худойназаров.Ф